Zoeken in deze blog

28.2.10

Geheimhouding

In Beverwijk is de gewoonte ontstaan om allerlei zaken geheim te verklaren. De reden daarvoor is meestal niet zo helder mede omdat er geen formeel beleid voor geheimhouding is. Dit wordt per geval bepaald door het College. In Beverwijk wordt geheimhouding opgelegd als het openbaar maken van informatie schadelijk zou zijn voor de economische of financiële belangen van de gemeente. Dat kan heel breed geinterpreteerd worden.
Echter geheimhouding is niet in het belang van de democratie. Immers het openbaar bestuur moet controleerbaar zijn, niet alleen door de raadsleden maar ook door anderen zoals de pers. Voor raadsleden vormt het ook een moeilijkheid omdat indien nodig zij geen externe adviseurs kunnen raadplegen. Met geheimhouding beperk je die toegang tot bestuurlijke informatie en beperk je dus de democratische controle. Je roept ook de gedachte aan achterkamertjespolitiek op, terecht of onterecht.
Alle reden om dus even een onderzoekje te plegen hoe het dan in andere gemeenten gebeurt. Een dertigtal gemeenten is een emailtje gestuurd met de volgende vijf eenvoudige vragen.

1. Is er een vastgelegd beleid van oplegging van geheimhouding door het College van B&W in overeenstemming met art. 25 of 55 van de gemeentewet?
- Zo ja, is dit beleid in te zien of een kopie van te verkrijgen?
- Zo nee, welk informeel beleid is er m.b.t. geheimhouding van beleidsdocumenten en welke beleidsdocumenten betreft het?
2. Hoe vaak is in de afgelopen raadsperiode 2006-2010 geheimhouding door het College van B&W overeenkomstig art. 25 of 55 van de gemeentewet aan de gemeenteraad opgelegd?
3. Hoe vaak heeft de gemeenteraad opgelegde geheimhouding in de afgelopen raadsperiode 2006-2010 bevestigd en hoe vaak is die opgelegde geheimhouding opgeheven?
4. Hoe vaak heeft de gemeenteraad in de afgelopen raadsperiode 2006-2010 in beslotenheid moeten vergaderen als gevolg van opgelegde geheimhouding?
5. Tenslotte voor de vergelijking: wat is het aantal inwoners van de gemeente per 1.1.2010?

Uit de ontvangen reacties bleek echter dat de eenvoudige vragen niet zo eenvoudig te beantwoorden waren. In de meeste gevallen is er geen registratie op geheimhouding. De beantwoording van de vragen is dan niet zo 1-2-3 meer te doen en begrijpelijk dat men daarvoor terugschrikt in de huidige drukke tijden rond de gemeenteraadsverkiezingen.
Toch hebben acht gemeenten de moeite genomen om te reageren met interessante achtergrondinformatie waarvan te leren valt.
Voorzichtige conclusies uit die reacties.
- Kwantitatieve gegevens over geheimhouding zijn er niet veel – uit de reacties valt wel op te merken dat in het algemeen er weinig wordt geheim gehouden.
- Als er iets vertrouwelijk is dan worden er besloten commissievergaderingen gehouden, besloten raadsvergaderingen zijn er ook weinig tot niet.
- Expliciet beleid is er over het algemeen op dit punt ook niet – de gemeenten houden gewoon de regels uit de Wet van openbaarheid van bestuur aan. Een gemeente geeft aan alle grondexploitaties geheim te houden.
- Elke gemeente geeft aan uit te gaan van alles is openbaar tenzij…
- Daar waar er wel expliciete regels zijn komt dat voort uit de speciale werkwijze van de gemeenteraad of omdat er onduidelijkheid is over de spelregels.
- Om het aantal geheime documenten te beperken wordt geheime informatie ondergebracht in een geheime bijlage.

Het lijkt erop dat de gemeente Beverwijk bij de top van de gemeenten zit met geheimhouding maar zonder spelregels. Andere gemeenten hebben dat geregeld in een verordening of een protocol. Het kan zeker minder gezien de reacties van andere gemeenten. Dat zou ook beter zijn uit democratisch oogpunt.

17.2.10

IJmond-Noord in de herhaling

"Goedemorgen Nederland, goedemorgen Beverwijk, het is -4 graden maar het heeft niet gesneeuwd en niet geregend. Wees voorzichtig want de ondergrond is nog steeds koud en er is risico voor aanvriezing.
Het nieuws vandaag: nog twee weken tot de gemeenteraadsverkiezingen en politici zijn volop in actie:

- Bouw nieuw stadhuis aan Breestraat
- Niemand kan om Koster heen
- Toekomst RKZ
- Hulp bij legitimatie in verzorgingstehuizen
- Politie kan veel banen kwijtraken
- Dodenweg A22 is niet echt onveilig"

Zoiets had op de lokale tv kunnen zijn op het nieuws. Die hebben we niet maar dat was het gevoel dat ik vanochtend kreeg toen ik de krant opensloeg.
Ik kan er van meepraten want het is deze en volgende week elke dag wat. Afgelopen maandag hebben we nog even de laatste stand van zaken besproken maar gisterenavond moesten de kandidaat-politici toch aan de bak: Het debat van de ondernemers in de IJmond. Ik had andere verplichtingen in Den Haag, maar uiteindelijk kon ik om 21:30 toch nog even het slotwoordje meepikken. Ik telde zo'n 100 personen in de grote zaal van het Kennemertheater met veel bekende gezichten vanuit de lokale politiek. Aan 3 grote ronde tafels zaten de kandidaat-politici van elk van de drie IJmond-Noord gemeenten. Naar ik later bij de borrel hoorde was dat ook tekenend voor de gesprekken. Geen echte discussies, iedereen aardig voor elkaar maar vooral lokale onderwerpen. De fusie van IJmond-gemeenten is nog steeds iets wat de ondernemers graag willen en de lokale politici niet willen. Als ik een tweet mag geloven was het grootste deel van de lijsttrekkers van Beverwijk voor één grote gemeente IJmond-Noord. Dan kan ik me de reacties vanuit Heemskerk: "wij zijn een groene gemeente en dat willen zo blijven maar Uitgeest mag erbij" en Uitgeest "we zijn klein en fijn en dat willen we zo houden" ongeveer indenken.
Toch met een 20% korting op het gemeentefonds zou nu de drang om iets te doen groter moeten worden. Voor Beverwijk en Heemskerk zal er jaarlijks ca 8 miljoen euro minder te besteden zijn. Alleen de besparing op bestuurders (burgemeester en wethouders, raadsleden, en ondersteuning) zal gauw zo'n kleine miljoen euro kunnen besparen. Standaard wordt er door consultants zelfs synergie voordelen van 25-30% in het vooruitzicht gesteld. Dat moet toch heel aanlokkelijk lijken in de komende "magere jaren". De grenzen van de gemeenten zijn historisch bepaald maar op sommige plekken is het verschil tussen de ene gemeente en de andere alleen maar te herkennen door het gemeentebordje. De ondernemers krijgen dan hun lang gekoesterde wens voor één-loket functies in de IJmond dan ook gerealiseerd zonder de vele complicaties behorende bij andere samenwerkingsvormen.
De burgemeester van Beverwijk Han van Leeuwen heeft zich in feite al uitgesproken voor zulke ideeën bij zijn toespraak ter gelegenheid van de IJmond trofee van Corus Chess Tournament. Als eerste wilde hij toch proberen de gemeentelijke samenwerking in de IJmond weer meer vorm te geven Aangezien hij geen historie heeft in de IJmond kan hij dat goed zeggen.

En de kiezers dan. Zoals gebruikelijk denk ik niet dat het bij onze inwoners leeft. Wat wel leeft is veiligheid en gezondheid. Laten dit nu net even twee onderwerpen uit het nieuws van vandaag zijn.

Veiligheid: de politie in Kennemerland moet ook inleveren. Dat zal zonderneer ten koste gaan van blauw op straat in IJmond Noord. Het is een gegeven dat een korpsbeheerder, de burgemeester van Haarlem meer oog heeft voor wat dichtbij is dan veraf en dat is zondermeer slecht nieuws voor alles boven het Noordzee kanaal. De burgemeesters van de IJmond Noord kunnen alleen maar protesteren maar als het een burgemeester van één grote gemeente IJmond Noord was?

Gezondheid: de verplaatsing van het Rode Kruis ziekenhuis. Ook een historisch beladen onderwerp, aangezien er ooit een ziekenhuis in Heemskerk was. Afgezien van het feit dat het jaren gaat duren, zou de verhuizing van een ziekenhuis in één gemeente IJmond_Noord niet meer gaan over de vraag waar het ziekenhuis moet komen nu uitgemond in "kunnen we in het onze gemeente krijgen” maar juist “hoe krijgen de inwoners van IJmond Noord de beste service?
Kijk daar kunnen de kiezers meer mee. Dan gaat het tenminste ergens over.

4.2.10

Geen woorden maar daden

De verkiezingskoorts begint langzaam merkbaar te worden. Er resteren imers nog maar 27 dagen. Diverse partijen profileren zich met een filmpje op internet beneves andere propaganda-activiteiten. Opvallend daarbij is dat de bestaande coalitie zich profileert met de goede resultaten van de afgelopen periode. De oppositie is juist kritisch en toont juist aan dat die coalitie het helemaal niet zo goed gedaan heeft. Voor de zoekende kiezer is dat echter geen relevante informatie. Die wil weten waar partijen voor staan, maar vooral waarop zij aan het einde van de periode op afgerekend kunnen worden. Kiezers zijn te vaak met mooie beloften naar de stembus gevoerd die achteraf niet waar gemaakt worden. Dat dat leeft wordt duidelijk door de actie om (kandidaat-)politici te ondervragen over waar ze aan het eind van de periode op afgerekend kunnen worden: http://www.daarhouikuaan.nl/
De VVD Beverwijk heeft nadrukkelijk een andere werkwijze gekozen. We willen dat de kiezer kan zien waar ze de VVD aan het eind van de rit op kan afrekenen. Het programma geeft duidelijk aan waar we in 2014 willen zijn en wat dan bereikt zou moeten zijn.
Landelijk is gebleken dat politieke partijen hun ogen sluiten voor de komende teruglopende inkomsten. Als ze dat al zien aankomen, hebben ze daar geen maatregelen voor bedacht. Dat is vanuit een electoraal oogpunt begrijpelijk, je wilt immers de kiezers niet afstoten met impopulaire maatregelen. Dat is evenwel struisvogelpolitiek. Als men al mooie dingen aangeeft in de programma's dan zullen die toch betaald moeten worden. En waar is dan het geld?
De financiële vooruitzichten voor gemeenten zijn ronduit slecht. Traditioneel is struisvogelpolitiek vreemd aan de VVD. Het verkiezingsprogramma is ook helder en eerlijk daarin. Doen alsof niet hoeft te worden bezuinigd is geen realistische boodschap en zeker geen eerlijke boodschap.

De kiezer verdient het om op 3 maart écht te kunnen kiezen hoe Beverwijk de komende vier jaar zal worden bestuurd. En dan op basis: geen woorden maar daden!

Democratisch handelen

Het Nederlandse woord democratie stamt af van de Griekse woorden δῆμος (dèmos), "volk" en κρατέω (krateo), "heersen, regeren" en betekent dus letterlijk "volksheerschappij".In een democratie is de voltallige bevolking soeverein en is alle autoriteit gebaseerd op de (minstens theoretische) instemming van het volk.
Het woord democratie wordt veelgebruikt in namen van partijen. Maar soms vraag je wel eens af of men de culturele en politieke achtergrond van het woord ook invulling. Het was immers van oudsher zo dat het “volk” vrijelijk zijn mening kon ventileren. Maar niet alleen dat. In een echte democratie wordt naar iedereen geluisterd ook als het een afwijkende mening betreft. Het is juist de essentie van democratisch bestuur dat de meerderheid naar minderheden luister en daar rekening mee houdt.
In ons zo democratisch geachte Nederland is echter die basisgedachte veld aan het verliezen. Dat begint meestal met zo iets dat onbenullig lijkt: spreektijdbeperking. Het is een middel om ordelijk te vergaderen, maar het verwordt al te gemakkelijk tot een middel om onwelgevallige meningen niet te hoeven te horen door simpelweg de tijd sterk in te korten. Als men eenmaal op het hellende vlak is geraakt dan zijn volgende stappen minder moeilijk om uiteindelijk in de situatie terecht te komen van de gemeente Beverwijk.
Degenen die de afgelopen vier jaar een raadsvergadering hebben bijgewoond zien het beeld al automatisch voor zich. Bij de behandeling van een onderwerp lijkt het erop alsof er nog wordt geluisterd. Maar zodra de meerderheid van CDA en PvdA het idee krijgt dat het hun niet past gaat meteen de deur op slot. Elk argument is opeens niet relevant meer. Het debat is dan al ten einde en het resultaat van de stemming is bijna steevast 15 voor-10 tegen.

De VVD in Beverwijk heeft zich altijd verzet tegen het inperken van democratische vrijheden van andere partijen, ook al behoor je op dat moment tot de meerderheid. Je moet gekozen volksvertegenwoordigers de mogelijkheid geven om hun kiezers te vertegenwoordigen. Evenwel dat besef is er niet bij iedereen. Maar men moet zich eens bedenken al hetzelfde toegepast wordt op jou of jouw partij.

Er komen weer verkiezingen aan. De politieke getalsverhoudingen zullen zeer waarschijnlijk sterk veranderen, zeker in Beverwijk. Hopelijk heeft dat ook tot gevolg dat normale open debatten en discussies weer mogelijk worden en minderheden niet alleen hun zegje mogen maar vooral dat met hun mening rekening wordt gehouden.

1.2.10

Hoe minder belasting, hoe minder de gemeente kan verspillen

Dit weekend was van uitrusten niet echt sprake maar wel zeer productief. Op zaterdag heb ik even mijn bijdrage geschreven voor het VVD afdelingsblad. Het centrale thema was de VVD verkiezingsslogan. Toen ik het af was en verzonden, vond ik eigenlijk nog veel meer materiaal bij de weblog van Jacqueline Dorenbos. Op een of andere transcendente manier had ze eenzelfde thema gekozen. Nu ken ik Jacqueline al een paar jaartjes en dit artikel is haar ten voeten uit. Ze beschrijft de moeite de ze heeft gehad om bezuinigingen en heroverwegingen door te voeren en waarschuwt voor de toekomst. En laat dat nu juist de rode draad voor mijn bijdrage zijn: vooruitzien is regeren.

Immers zij ziet de bui al hangen: 35 miljard bezuinigen bij de rijksoverheid en met "trap op-trap af" methodiek miljoenen korting op het gemeentefonds voor Beverwijk. Zoals gebruikelijk vecht ze tegen de noodzaak om iets te doen omdat het pijn zal gaan doen. Een volksvertegenwoordiger moet keuzes maken. Keuzes maken is moeilijk en vereist moed, vooral als je moet aangeven dat meer leuke dingen gewoon niet meer kan. Die moed ontbreekt bij vele raadsleden. Het is alleen leuke dingen doen en verder “geen zorgen voor de dag van morgen”. En daar zit natuurlijk de zwakte van die raadsleden. Ze laten o.a. de problemen van hoe het allemaal te betalen is over aan anderen om ze vervolgens dan te kunnen beschuldigen van slecht beleid voor de Beverwijkse bevolking.
Daarmee wordt de zaak echter omgedraaid. De PvdA is zes jaar lang alleenheerser geweest in Beverwijk. Zes jaar lang is er niet alleen veel meer geld uitgegeven dan er binnenkwam, het geld is ook nog eens gewoon verdampt zonder enig tastbaar resultaat. Men had het tijd mee van de “zeven vette jaren” maar nu slaat het weer om naar de “zeven magere jaren”. In plaats van in die zeven vette jaren te zorgen dat de reserves werden opgebouwd voor de zeven magere jaren heeft de PvdA datgene wat er was ook nog eens verbrast.

Die koers moet hard om. De VVD is er eerlijk in. We gaan een moeilijke tijd tegemoet want met 35 miljard ombuigingen van de rijksoverheid in het verschiet betekent dat met de “trap op – trap af” methodiek voor de uitkering uit het gemeentefonds dat er straks vele miljoenen bij de gemeente Beverwijk binnenkomen. Zoals ook uit het stukje van de wethouder Dorenbos blijkt, sluit de huidige coalitie PvdA & CDA ogen voor deze problematiek en doet alsof het niet bestaat. Met je ogen sluiten en de kop in het zand steken kom je er niet. Het is overduidelijk dat belastingverhoging geen optie is. De struisvogelpolitiek van Dorenbos en haar collegae van de PvdA in de afgelopen zes vette jaren heeft juist die problemen gecreëerd. De VVD is bereid de moeilijke uitdaging aan te nemen en gaat de de keuzes hoe hard ook niet uit de weg. De Beverwijker weet dat het niet anders kan. De VVD heeft in het verleden meermalen bewezen dat een gezond financieel beleid gepaard kan gaan met een goed sociaal beleid. Er staat een goed team gereed om aan die klus te beginnen.
De kiezer is aan zet.
Voor een gezonde financiële balans kiest men de VVD. Zeker Nu.